Ngành Công Thương Quảng Nam: Những chuyển biến tích cực

Sau 5 năm thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Công Thương tỉnh Quảng Nam (theo Quyết định 2722/QĐ-UBND ngày 5/8/2015 của UBND tỉnh), lĩnh vực công nghiệp, thương mại trên địa bàn có những chuyển biến mạnh mẽ.

Sản xuất công nghiệp có nhiều khởi sắc

Từ 2015 đến nay, một số ngành công nghiệp lớn của tỉnh tiếp tục tăng trưởng. Ngành sản xuất và lắp ráp ô tô được coi là ngành kinh tế mũi nhọn. Năm 2016 là năm đánh dấu sự tăng trưởng vượt bậc với sản lượng ô tô sản xuất các loại đạt 105.139 chiếc, tăng 40,6% so năm 2015; giá trị sản xuất (giá so sánh 2010) đạt 47.532 tỷ đồng (tăng 21,78% so năm 2015). Năm 2017, sản xuất và lắp ráp ô tô giảm do chịu tác động từ yếu tố thị trường tiêu thụ và sự thay đổi chính sách thuế. Sản lượng sản xuất ôtô các loại chỉ đạt 89.449 chiếc, giảm 14,9% so năm 2016. Từ năm 2018 đến nay, ngành có phục hồi nhưng tăng không cao.

Ngành sản xuất đồ uống có xu hướng tăng mạnh nhờ đưa vào hoạt động một số nhà máy lớn: Nhà máy bia Heiniken với công suất 150 triệu lít/năm và đang nâng công suất lên 220 triệu lít/năm, nhà máy sản xuất nước ngọt Pepsico với công suất 300 triệu lít...

Ngành sản xuất trang phục (may mặc) có nhiều dự án mới và dự án nâng cao năng lực đi vào hoạt động. Điển hình nhóm này là các dự án công nghiệp dệt may và hỗ trợ dệt may tại khu công nghiệp Tam Thăng như: Công ty TNHH MTV Panko Tam Thăng, Công ty TNHH MTV Moon Chang Vina… và nhà máy may mặc tại Khu liên hợp Sợi - Dệt - Nhuộm - May Quế Sơn. Giai đoạn 2016-2020, ngành sản xuất trang phục đã đóng góp ngân sách 408,7 tỷ đồng, tạo thêm 13.609 việc làm.

Đối với các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, hiện toàn tỉnh có 19.856 cơ sở công nghiệp nông thôn, 47 hợp tác xã tạo 99,7 nghìn việc làm. Trên địa bàn tỉnh hiện có 45 làng nghề, trong đó có 33 làng nghề và làng nghề truyền thống được UBND tỉnh công nhận với 3.592 hộ, cơ sở sản xuất tạo 7.580 việc làm.

Về phát triển khu công nghiệp (KCN): Toàn tỉnh đã quy hoạch phát triển 11 KCN tập trung với diện tích 6.135,72 ha, gồm Khu kinh tế mở Chu Lai có 7 KCN với diện tích 4.950 ha và 4 KCN tập trung khác có diện tích quy hoạch 1.185,72 ha, trong đó có 3 KCN đã đi vào hoạt động. Đến nay có 90 dự án còn hiệu lực, trong đó có 37 dự án FDI và 53 dự án DDI với tổng vốn đăng ký 2.794 tỷ đồng và 570 triệu USD.

Bên cạnh đó, theo quy hoạch toàn tỉnh sẽ có 92 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích 2.280,47 ha (năm 2025) và mở rộng lên 2.613,14 ha (năm 2035). Đến nay, đã có 51 CCN được quy hoạch chi tiết với tổng diện tích 1.355,18 và 53 CCN có quyết định thành lập với tổng diện tích 1489,65 ha. Hiện có 49 CCN triển khai với tổng vốn đầu tư xây dựng hạ tầng 1.775 tỷ đồng, đã thực hiện 867,5 tỷ đồng. Lũy kế đến nay, các CCN đã thu hút được 270 dự án với tổng vốn 14.395 tỷ đồng; trong đó có 175 dự án đã thực hiện đầu tư với tổng vốn 6.382 tỷ đồng, tạo 29.718 việc làm.

Cùng với đó, tỉnh cũng đẩy mạnh các chương trình khuyến công, đã hỗ trợ phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; nguồn kinh phí hỗ trợ hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh từ năm 2016 đến nay đạt 26,93 tỷ đồng, với các nội dung hỗ trợ đào tạo nghề, truyền nghề, phát triển nghề; phát triển sản phẩm, xây dựng thương hiệu, tư vấn cung cấp thông tin, di dời cơ sở gây ô nhiễm môi trường,...

Ngành năng lượng phát triển mạnh mẽ

Các công trình thủy điện cung cấp cho lưới điện quốc gia khoảng 3,4 tỷ kwh/năm (chiếm 71,13% so với thiết kế và 52,31% so với tổng sản lượng điện theo quy hoạch), qua đó tạo nguồn thu cho ngân sách tỉnh khoảng 1.300 tỷ đồng/năm. Việc quản lý, vận hành các công trình hồ chứa thủy điện theo đúng các quy trình vận hành được phê duyệt góp phần đáng kể trong việc giảm lũ, chậm lũ cho hạ du trong mùa lũ và đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp cho nhân dân vùng hạ du và chống xâm nhập mặn trong mùa cạn.

Trên địa bàn 18 huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh có điện lưới quốc gia với 244/244 xã, phường, thị trấn đạt 100%. Việc phát triển hệ thống điện nông thôn đã góp phần đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao đời sống người dân nông thôn.

Năng lượng tái tạo đã được quan tâm và có bước tiến mạnh mẽ. Thủy điện đã phát triển mạnh làm tăng nguồn cấp điện. Tổng công suất các nguồn điện tăng từ 1.065MW vào năm 2015 lên 1.304MW vào năm 2020. Tỷ trọng cung ứng năng lượng đối với loại năng lượng tái tạo (thủy điện) chiếm trên 94%.

Các năm gần đây, do biến đổi khí hậu, thời tiết khô hạn nên sản lượng điện sản xuất trên địa bàn tỉnh có giảm đáng kể. Tuy nhiên, các nguồn phát điện trên địa bàn tỉnh từ năm 2015 đến năm 2020 ngoài đảm bảo nhu cầu cung ứng điện cho toàn tỉnh còn cung cấp cho hệ thống điện quốc gia. Sản lượng điện sản xuất đạt từ 3.100 triệu kWh đến 5.150 triệu kWh
Ngành năng lượng trở thành ngành kinh tế năng động, đóng góp rất quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Các doanh nghiệp ngành năng lượng đóng vai trò rất lớn đối với sự phát triển hạ tầng ngành năng lượng, giúp tăng thu ngân sách. Trong giai đoạn 2015-2020, toàn tỉnh thu hút được nhiều dự án ngành điện với tổng số vốn khoảng 15.000 tỷ đồng. Đối với lĩnh vực này năm 2017, các doanh nghiệp năng lượng đã đóng góp được 894,304/14.383,18 tỷ đồng thu nội địa của tỉnh (chiếm 6,22%); năm 2018: 684,997/19.128,552 tỷ đồng (chiếm 3,58%); năm 2019: 542,260/18.998,004 tỷ đồng (chiếm 2,85%).

Sôi động hoạt động thương mại

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 159 chợ đang hoạt động với 2 chợ hạng 1, 13 chợ hạng 2 và 144 chợ hạng 3. Tổng số hộ kinh doanh qua mạng lưới chợ hiện nay khoảng 23.000 hộ bao gồm 14.000 hộ kinh doanh cố định và 9.000 hộ kinh doanh không thường xuyên; 1 trung tâm thương mại siêu thị và các cửa hàng tiện ích phục vụ hoạt động khá hiệu quả. Toàn tỉnh hiện có 175 cửa hàng xăng dầu, trên 600 cửa hàng bán lẻ khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG); hệ thống các cửa hàng hoạt động theo hướng liên kết, đảm bảo khả năng phục vụ tốt nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Ngành thương mại bán buôn, bán lẻ có số lượng chủ thể kinh doanh khá đông với khoảng 1.418 doanh nghiệp, chiếm 31,26% tổng số doanh nghiệp của cả tỉnh, tuy nhiên chủ yếu ở quy mô nhỏ. Ngoài ra, đã có 1 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được cấp giấy phép kinh doanh hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa trên địa bàn tỉnh là Công ty TNHH MTV Panko E&D. Lao động trong ngành thương mại bán buôn, bán lẻ chiếm 35,28% tổng số lao động trong các cơ sở kinh tế phi nông, lâm nghiệp và thủy sản phân theo ngành kinh tế, trong đó lao động nữ chiếm tỷ lệ khá cao (44,76%).

Nguồn: Vietnam Business Forum