Giàu mạnh từ mũi nhọn kinh tế biển

Bà Rịa – Vũng Tàu sở hữu nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển kinh tế biển. Tỉnh có chiều dài bờ biển hơn 305km, nguồn tài nguyên sinh vật biển rất phong phú, sản lượng hải sản khai thác hàng năm trên dưới 250.000 tấn. Để tiếp tục khai thác hiệu quả thế mạnh này, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ V (nhiệm kỳ 2010 - 2015) đã đưa ra mục tiêu tổng quát “Tập trung phát triển mạnh kinh tế biển, xây dựng Bà Rịa - Vũng Tàu thành tỉnh công nghiệp và cảng biển theo hướng hiện đại vào năm 2015”.

Bà Rịa – Vũng Tàu hiện là một trong những trung tâm nghề cá lớn của cả nước. Ngành thủy sản đã tập trung nhiều nguồn lực, phát huy tinh thần lao động cần cù, sáng tạo, khai thác và sử dụng tiềm năng mặt nước, nguồn lợi để phát triển đồng đều cả ba lĩnh vực: khai thác, nuôi trồng và chế biến thuỷ hải sản, qua đó góp phần không nhỏ vào sự tăng trưởng kinh tế của Bà Rịa – Vũng Tàu. Từ khi thành lập tỉnh đến nay, ngành thủy sản đạt tốc độ tăng trưởng bình quân là 7,78%/năm, liên tục là một trong ba địa phương dẫn đầu cả nước về lĩnh vực khai thác, chế biến và xuất khẩu thủy sản.

Trong lĩnh vực khai thác thủy hải sản, ngay từ những ngày đầu thành lập tỉnh, ngành thủy sản Bà Rịa – Vũng Tàu đã chú trọng đầu tư, nâng cấp phương tiện tàu thuyền, đặc biệt là những tàu có công suất lớn để triển khai hiệu quả chương trình đánh bắt xa bờ. Kỹ thuật khai thác cũng được nâng cao, phương thức tổ chức sản xuất được đổi mới. Nhiều mô hình đánh bắt theo tổ đội, tàu đoàn đã được hình thành, góp phần giảm chi phí sản xuất, giảm những hình thức đánh bắt gây suy kiệt nguồn lợi thủy sản.

Bên cạnh đó, nghề nuôi trồng thủy sản liên tục có những chuyển biến tích cực, chuyển dần từ hình thức nuôi quảng canh sang nhiều hình thức nuôi như quảng canh cải tiến, bán thâm canh và thâm canh. Với 7.852 ha diện tích mặt nước, sản lượng nuôi trồng thủy sản hàng năm toàn tỉnh đạt gần 19.000 tấn, chủ yếu tập trung tại các vùng nuôi tôm công nghiệp ở các huyện Đất Đỏ, Xuyên Mộc, Tân Thành và thị xã Bà Rịa. Trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã hình thành một số vùng nuôi cá và các loại thủy sản khác phục vụ cho xuất khẩu với những sản phẩm nổi tiếng như: ngọc trai, ốc hương và cá mú tại Côn Đảo, vùng nuôi cá nước ngọt tập trung tại thị xã Bà Rịa và các huyện Long Điền, Đất Đỏ, Xuyên Mộc.

Kinh tế biển phát triển đã kéo theo dịch vụ hậu cần nghề cá và lĩnh vực chế biến, xuất khẩu thủy hải sản cũng phát triển khá mạnh. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 169 doanh nghiệp chế biến hải sản, trong đó có 42/54 nhà máy chế biến xuất khẩu đạt tiêu chuẩn HACCP với tổng công suất 250.000 tấn thành phẩm/năm. Trong số này có 28 nhà máy được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện để xuất khẩu vào thị trường EU và hầu hết các nhà máy còn lại đều đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga. Năm 2010, sản lượng hải sản xuất khẩu của tỉnh đạt hơn 91.000 tấn, kim ngạch đạt gần 225 triệu USD.

Bước vào giai đoạn mới, để đẩy mạnh phát triển mũi nhọn kinh tế biển theo chiều sâu, hoàn thành và vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chủ trương tiếp tục phát huy và huy động tiềm lực vốn, công nghệ, lao động từ các thành phần kinh tế và tranh thủ nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài, tập trung nguồn lực phát triển kinh tế biển. Sắp xếp lại nghề cá theo hướng giảm mạnh khai thác gần bờ, tăng cường khai thác xa bờ, kết hợp với bảo vệ vùng biển và lãnh thổ; sớm hình thành khu chế biến hải sản tập trung của tỉnh vào năm 2015 để di dời toàn bộ các nhà máy nằm trong khu dân cư và trong các đô thị vào khu chế biến tập trung. Tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi thu hút các dự án đầu tư vào lĩnh vực chế biến thủy hải sản với công nghệ hiện đại, trang thiết bị kỹ thuật tiên tiến, đồng bộ để tạo ra những sản phẩm đạt chất lượng xuất khẩu. Tăng cường đổi mới công nghệ chế biến theo tiêu chuẩn HACCP, ISO 9.000; hạn chế không cấp phép đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến bột cá trên địa bàn tỉnh. Tỉnh cũng sẽ chú trọng rà soát, điều chỉnh quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản và tăng cường các biện pháp quản lý nuôi theo quy hoạch; tập trung phát triển các đối tượng nuôi chủ lực là tôm sú, tôm thẻ chân trắng, các loại cá, nghêu; đẩy mạnh việc sản xuất giống nhân tạo để bảo đảm nhu cầu giống thuỷ sản ngày càng tăng cao về số lượng và chất lượng.

Thanh Tân